باسلام خدمت کلیه همشهریان عزیزم متاسفانه درپی دریافت ایمیلی ازفداغ باخبرشدیم مغازه سوپرمارکتی آقای حسن قاسمپورمورددستبرد قرارگرفته ومقادیرقابل توجهی وجه نقدووسایل داخل سوپرمارکت به سرقت رفته -این اقدامات درفداغ تقریبا بی سابقه میباشد نیروی انتظامی بایدهرجه سریعتر عاملان این سرقت راشناسایی وبدست قانون بسپارد
فداغ لارستان را بیشتر بشناسیم
فداغ نام دهستانی است در بخش گراش از توابع شهرستان لارستان در جنوب استان فارس در ایران واقع شده است.
موقعیت و وسعت فداغ:
این دهستان در جنوب شهر لار قرار دارد و از توابع بخش گراش است و در حدفاصل ارد و بیرم و صحرای باغ واقع شده است. این دهستان به طول ۴۸ کیلومتر -از دیده بان تا خلیلی- و به عرض 22 کیلومتر -از شمال به کوه بالنگستان و از جنوب به گردنه انجیرو- است و ارتفاعش ازسطح دریا 531 متر است.
جمعیت این دهستان و روستاهای اطراف آن جمعاً ۶۴۰۰ نفر است. در این دهستان ۴ گروه قومی-زبانی زندگی میکنند:
گویش مردم فداغ و دیدهبان عچمی (با لهجه فداغی)، از شاخههای فارسی قدیم و پهلوی، است. این دهستان شامل ۹ روستا است.
کشاورزی ، دامداری ، صنعت و خدمات پیشهٔ اکثر اهالی است. کمآبی و هوای نامساعد و شوری اراضی، کشاورزی را با محدودیتهایی روبرو کردهاست اما به واسطه همت کشاورزان این منطقه در ردیف مناطق زراعی قرار گرفتهاست. راهاندازی کارخانههای نیوپان، آجرپزی، سنگ شکن، مرغداری و گاوداری باعث به وجودآمدن فرصتهای شغلی برای مردم منطقه شدهاست. لازم به ذکر است که تعداد زبادی از مردان و جوانان فداغ در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، همچنین شهرهای ایران از جمله شیراز ،بندر عباس،مشهد و اصفهان به تجارت و کسب و کار مشغولند، گفتنی است طبق آماری که در دست است حدود ۲۰۰۰ نفر از فداغیها در بندرعباس ساکن هستند.
نویسندگان ، شاعران و ادیبان هویت جوامع فرهنگی هستند، و مشهورترین آنها:
اماکن مذهبی:
حمام بزرگ عمومی فداغ درآینده شرح مبسوط آن داده می شود.
در ۵ کیلومتری شمال دهستان فداغ در دامنه جنوبی کوههای عظیم بالنگستان (نزدیک گردنه بالنگستان)که ادامهٔ رشتهکوه زاگرس جنوبی است، منطقهای خوش آب وهوا و سرسبز وجود دارد که دارای چشمهٔ دایمی آب و نخلستان و درختان لیمو است. همچنین زیارتگاهی در آن واقع شده که پذیرای زایرین از مناطق همجوار است. در گذشته نه چندان دور آسیاب آبی بالنگستان رونق فراوانی داشته که آب آن از چشمه و قنات اطراف تامین میشدهاست. در بالای نخلستان برج دیده بانی نیز وجود دارد.
در منطقه فداغ چندین آسیاب آبی و رشته قناتهای زیادی وجود داشته که تا ۵۰ سال پیش دارای رونق بوده و پس از آن قناتها و آسیابها از رونق و آبادانی افتادند. از جمله قناتها یکی «قنات حسن آباد» و دیگری «قنات جعفرآباد» است. (در رابطه با آب فداغ و سیر مراحل انجام آن از چاه عمادده و شبکه داخلی آن توضیح داده میشود.)
در ۳ کیلومتری جنوب فداغ شدهاست. مصالح مورد استفاده در سد سنگ و ساروج است.طول تاج ان حدود ۲۵ متر وارتفاع آن 22 متر و ضخامت سد ۶ متر است. قدمت ساخت این سد بر طبق آثار به جامانده و بررسیهای صورت گرفته به دوره زرتشتیان باز میگردد و در جریان حمله افغانها قسمتی از ان تخریب شده است. در پایین دست سد چشمهای واقع شده که برای درمان امراض پوستی مفید است.
از آثار به جای مانده که در قلعه سوخته موجود است و نیز کند و کاوهایی که به صورت غیر قانونی در آن صورت گرفته شده؛ نشان از قدمت آن به دوران پیش از اسلام دارد و اشیای کشف شده در آن دارای ارزش زیادی از لحاظ معنوی و تاریخی است. آثار به جا مانده در آن شباهتهایی با قلعه میمون فداغ دارد.
یکی دیگر از آثار تاریخی فداغ مکانی سنگیست که دارای هشت ستون مجزا از هم در دو قسمت که یکی از قسمتهای آن تخریب شده با سقفی گنبدی شکل است.
جشنهای سالگردپیروزی شکوهمند جمهوری اسلامی ایران درمدارس فداغ باشکوه وعظمت خاصی برگزارشد به گزارش رسیده ازفداغ به مناسبت سالگرد بیست ودوم بهمن ماه هیاتی ازشهرستان گراش جهت احداث سالن چندمنظوره به فداغ آمده اندوانشاء الله درروزهای آینده شاهدساخت این سالن خواهیم بود
فداغ از لحاظ قرار گرفتن در مکان
این دهستان در جنوب شهرستان لار از توابع بخش گراش در حد فاصل ارد و بیرم و صحرای باغ واقع شده است و وسعت آن به طول 48 کیلومتر و از دیده بان تا خلیلی و عرض آن 14 کیلومتر و از کوه بالنگستان و از جنوب به گردنه انجیرو و ارتفاع آن از سطح دریا 785 متر می باشد و همچنین در 340 کیلومتری جنوب شیراز و 110 کیلومتری غرب شهرستان لار است. قدمت فداغ بر گرفته از کتاب معروف اخلاق ناصری 2550 سال می باشد
طایفه های فداغ :
از قدیم در فداغ طوایف زیادی وجود داشته که هر کدام برای خود زندگی جداگانه ای داشته اند. برخی از این طوایف عبارتند از : محمد درویشی , عباس حسنی , کربالایی قاسمی , محمد باقری , استاد ها , سام خان , آخوند , رضا ملکی , شعبان علی , عباس محمودی , کربلایی حسنی , کرم , غلام محمدرضا , عابدینی , آل عبدالله و آل قادر می باشد.
فداغ و فصول و محصولات آن :
بهترین فصول فداغ برای تمام فداغی ها فصل بهار می باشد که بسیاری از سبزیجات خوردنی و داروهای گیاهی که از باران رحمت الهی بدست می آید و در صحراهای سرسبز به وفور یافت می شود. قارچ های خوراکی غیر سمی نیز در این فصل رشد می کند که مردم به خاطر فراوانی به نواحی دیگر خارج از کشور صادر می کنند.
عجب دارد فداغ فصل بهاری ............... زمینی با صفا و لاله زاری
در فصل تابستان نیز هوا به شدت گرم است . فداغ دارای نخل های زیادی است و رطب های عسلی آن که نام های فراوانی مانند شاهخانی , نلسان , گچخو , کبکاب , لشت و ... دارند باعث شیرین کام شدن همه ی فداغی ها خواهد شد.
دارو های گیاهی فداغ :
در فداغ دارو های گیاهی زیادی رشد می کند از جمله :
آویشن : برای اعصاب , درد دل , سینه درد avishan
مرو تلخ : گوارش و چربی marvetalkh
سر ورزو : کاهش فشار خون , دل درد بچه , چربی seravarzo
شربتی : سینه درد , تب sharbati
خاکشیر : درد کیسه صفرا khakshir
بربز : سینه درد barbez
سمبا : گلو درد somba
فداغ
دلُم شَی بَم فِداغ فصل بهارُش
اَ هر صبح و پسین سجده ی نمازُش
دلُم شَی چُن دُمیل لِی آخُنُی مور
بِبِه تسلیم مو مور سوارُش
خَشِن چُن اُشتری بُم کوه لِشنیز
خوراکم روز و شو خار کُنارُش
دلُم شَی چُن کیَت خونُم لِی هر دیس
کنارُم یار گـَش زرکوی شمالُش
خشِن کُر بَیش ز شیراز و اَ تِی رَهت
رفیق پایَی و هندای هزارُش
خَشِن " طیّار " ، خَشِن وصفِ فداغُت
خَشِن بُکنِش هزار فکر و خیالُش